Laburpena
Antzinako ohiturak jasotzen zituzten legeak ziren eta Euskal herria osoan agintzen zuten. Euskaldunen eskubide bat zen. Jendearen ikuspuntu ekonomiko eta sozialetik erakargarriak ziren legeak foruetan jartzen zituzten.
Penintsulako erreinu guztietan foruak zeuden, bertako biztanleen bizimodua eta haien harremanak nagusiekin arautzen zituzten Felipe V.arekin apurka-apurka foruen eremua murriztuz joan zen, Euskal Herrian eta Nafarroan mantendu ziren.
Foruen ezaugarri nagusiak zerga erregimen berezia edukitzea, soldadutza egin beharrik ez izatea, eskubide zibil berezia eta eskubide penal berezia edukitzea zen.
Foruen arazoak gero eta garrantzi handiagoa hartu zuen, Erregimen Zaharraren porrotak foruen krisi bilakatu baitzen Euskal Herrian. Iraultza liberalak foruak kendu nahi zituen, batasun juridikoa eta zentralizazioa lortzeko. Egoera horren aurrean, euskal gizarteko Alberdi batzuk karlista egin ziren.
Karlistek hirugarren gerra karlista galtzearen ondorioz, legearen bitartez foruak abolitu zituen. Dena den, Canovas ez zegoen eusko foruen kontra. Lege horren bitartez Foru Aldundiak desegin zituen soldadutza eta Estatuko Ogasunari zergak ordaintzeko agindua ezarri zituen.
Udalerria erregimen foralaren oinarria da, bertan udal horretako partaideek osatzen dute. Udalerriak eta Hiribilduak ezberdinak ziren. Udalerriak antolaketa ekonomiko zaharragoa, zabalagoa eta naturalagokoak ziren, Hiribilduak berriz antolaketa ekonomiko ona lortzeko fundatzen ziren bakarrik.
Foruak eta Liberalismoa 